Τοπίο τρίτο
«Το υπόγειο» του Φίοντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι είναι ένα σκανδαλιστικά μικρό σε έκταση διήγημα του περίφημου Ρώσου συγγραφέα που όταν ξεκινούσε να γράφει ξεχνούσε να βάλει τελεία… Παρόλα αυτά, όσο του λείπει σε έκταση, τόσο διεισδυτικό είναι. Η φύση του θέματος κινείται στα όρια του επιστητού της ανθρώπινης ψυχής – σε μια εποχή όπου οι έννοιες Ασυνείδητο και Άλλος ήταν παντελώς άγνωστες.
Ο Ντοστογιέφσκι επινόησε τον λεγόμενο «ψυχολογικό άνθρωπο», δηλαδή, αφότου αρχικά αποκόπηκε από τον σύγχρονό του, γερμανικής καταγωγής, ρομαντισμό που έριχνε τον άνθρωπό σαν πετονιά στο υπαρξιακό επέκεινα να συλλέξει συναίσθημα και παρέκαμψε τον γαλλικό νεοκλασικισμό που ούτε λίγο ούτε πολύ ήταν επικρατούσα άποψη της καθεστηκυίας εξουσίας, πρότεινε μια άλλη θεώρηση του ανθρώπινου Είναι που θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε οιονεί πρόδρομο του λογοτεχνικού εξπρεσιονισμού. Με άλλα λόγια δέχεται πραγματιστικά το περιβάλλον, εντός του οποίου θέτουν αναπόφευκτα τα πάθη τους οι χαρακτήρες, αναστοχαζόμενοι την ίδια τους την ύπαρξη. Εν τέλει η αγαστή σχέση μεταξύ περιβάλλοντος και υποκειμένου που προτείνει, εμπλουτίζει το σχήμα αιτίας-αιτιατού προσδίδοντας βάθος στους χαρακτήρες παρόμοιο του οποίου πρέπει να ανατρέξουμε πολλά χρόνια πίσω στο παρελθόν για να εντοπίσουμε.
Στο υπόγειο τώρα ο ήρωας διακρίνεται για τον υψηλό βαθμό αυτοσυνειδητότητάς του που λειτουργεί σαν εμπόδιο για να συναγελασθεί με την υπόλοιπη κοινωνία. Είναι ο ένας που γνωρίζει και δεν ζει, γιατί δεν χρειάζεται αφού κατέχει συνείδηση, και το όλον, που απλώς ζει χωρίς να γνωρίζει, με πλήρη απουσία συνείδησης. Η δυναμική του διπόλου εντείνεται από το υψηλό αίσθημα μοναχικότητας που διακρίνει τον ήρωα και την εν γνώσει του απέλπιδα προσπάθεια να συναναστραφεί με τους ανθρώπους γύρω του, στοιχείο που εντείνει την τραγικότητά του λόγω του αισθητικού αδιεξόδου που βρίσκεται. Μιλάμε για τον ορισμό του υπαρξιακού δράματος με έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία.
Όσον αφορά στη παράσταση, τώρα, στέκομαι μπροστά σε ένα ηθικό δίλημμα, ως προς τον βαθμό καταφοράς που πρέπει να χρησιμοποιήσω, γιατί εν τέλει σκέφτομαι ότι πίσω από αυτή τη δουλειά υπήρξαν άνθρωποι που την πίστεψαν και έδωσαν ένα κομμάτι από τον εαυτό τους. Θα αρκεστώ μόνο στη δήλωσης του σκηνοθέτη, όπου μετά το πέρας της παράστασης ανήλθε στη σκηνή Σκαλκώτα για να μας ενημερώσει, ότι η αποψινή ερμηνεία των ηθοποιών του ήταν η καλύτερη από όλες τις προηγούμενες.
Απορημένοι και με τις πόρτες των προσωπικών μας υπογείων ακόμα ερμητικά κλειστές κατευθυνθήκαμε στη πλατεία Μαβίλη για τα απαραίτητα ποτά. Εκεί, λοιπόν, είδα και το τρίτο τοπίο ανάμεσα σε γέλια και αγκαλιές, μέσα από ένα ζευγάρι γελαστά μπλε μάτια.
Ο sternenwandler μοιράζεται ορισμένες από τις εικόνες της Αθήνας (του).
Διαβάστε επίσης το πρώτο και το δεύτερο μέρος.
Κάνε Like στο:
Μου αρέσει! Φόρτωση...